Wat zijn goede werkvormen voor een creatieve workshop?

Creativiteit wordt steeds belangrijker voor bedrijven. Dat komt omdat de vraagstukken complexer worden voor bedrijven. Creativiteit helpt om te blijven innoveren en antwoorden te vinden op complexe vraagstukken.

Maar wat is eigenlijk creativiteit? Volgens Wikipedia:

“ Creativiteit wijst in het algemeen naar een vermogen om iets nieuws te scheppen. Een individu of een groep toont creativiteit wanneer een nieuw concept of object wordt gemaakt, of wanneer een originele oplossing voor een probleem wordt gevonden.”

Het vermogen om iets nieuws te scheppen, is dus creativiteit. De eerste vraag die bij mij opkomt is:

Hoe stimuleer ik mijn creativiteit?

Sommige mensen denken dat creativiteit juist loskomt door in je eentje te lummelen of ontspannen achterover te leunen. Dit is helaas niet helemaal waar. Uit onderzoek blijkt overigens ook dat tegenovergestelde, samen energiek brainstormen ook niet zo heel erg effectief is. Mensen die in een groep nieuwe ideeën proberen te bedenken zijn vaak tevreden over hun uitkomsten maar de effectiviteit ligt er laag. En het komt vaak niet verder dan wat oppervlakkige ideeën waarvan de kwaliteit vrij laag is.

Wat werkt dan wel?

• Gek genoeg moet je een grondige en rationele aanpak hanteren om creativiteit te stimuleren. Dit betekent hard, geconcentreerd en systematisch aan een probleem werken.
• Daarnaast moet je brein geactiveerd zijn om echt creatief te worden. Het maakt niet uit of dat een vrolijke bui is, een boosaardig humeur of een angstige stemming. Het werkt. Al is het voor je teamgenoten aardiger als je de vrolijke variant meebrengt. Of doe een van de 7 oefeningen om je hersenen te activeren.

Creatief denken kun je zien als een ontdekkingsreis. Soms heb je logisch denken nodig, soms zoek je de grenzen op. Denk daar aan bij de (creatieve) werkvormen die je met een team doet. Sta als facilitator stil bij drie punten:

1. Zorg voor verschillende persoonlijkheden, een mix tussen nieuwkomers en routiniers maar ook mensen met een grote verbeelding of juist rationeel denken. Zorg vooral dat iedereen gemotiveerd is en achter de werkvorm staat.
2. Denk na over de impact van de fysieke ruimte. Voor creativiteit heb je het liefst een ruime, opgeruimde en goed geventileerde ruimte die inspireert. Denk in de Strategiefabriek aan de ruimte Design.
3. Maak het doel scherp. Is een creatieve sessie juist om het probleem op te lossen of moet je de oplossing zoeken binnen bestaande kaders of routines?

7 creatieve werkvormen

Binnen de juiste setting die je hebt gecreëerd en het doel dat je voor ogen hebt, heb je verschillende creatieve werkvormen die je kunnen helpen. In de Strategiefabriek hebben we er vele langs zien komen. Deze zeven vonden wij het meest interessant!

Werkvorm 1. Hoe stel ik een creatief team samen?

Ben je opzoek naar het samenstellen van een creatief team? Dan kan je gebruik maken van de werkvorm Goden en Godinnen. Het is opgesteld in vijf stappen en je bent er een dagdeel mee bezig.

De bedoeling is dat de deelnemers aan de hand van eigenschappen van bekende goden en godinnen op zoek gaan naar hun innerlijke god of godin. Deze werkvorm draagt ook heel erg bij aan een goede sfeer in de groep wat essentieel is om in vrijheid ideeën te kunnen uiten en constructief op andere ideeën te reageren.

Werkvorm 2. Hoe rafel ik het probleem uiteen?

Ben je bezig met een uitdagend probleem dat je altijd al hebt willen oplossen? Kijk dan eens naar de werkvorm Post-it. Dit is een wat rationelere werkvorm waarin de deelnemers aangeven welke factoren volgens hen bepalend zijn bij een bepaald probleem.

Je begint met alle problemen op een post-it te schrijven en hangt ze bij elkaar op. Daarna categoriseer je deze aan de hand van de onderwerpen die belangrijk kunnen zijn voor het oplossen van het probleem. Als je dat hebt gedaan ga je weer verder categoriseren binnen de oplossingen. Uiteindelijk blijven er een paar clusters en heb je het probleem uiteengerafeld.

Werkvorm 3. Hoe ontdek ik de kernwaarde van een merk?

Wil je de kernelementen van een merk van een bedrijf naar boven halen? Kijk dan eens naar de werkvorm met de intrigerende naam Chinese Roulette. De naam van de werkvorm komt uit de film Chinese Roulette van Fassbinder. De hoofdpersonen uit deze film spelen een psychologisch spel met elkaar en dat is wat je de deelnemers ook met elkaar laat doen.

Dit duurt ongeveer een dagdeel en is opgedeeld in 6 stappen. Je gaat met de groep associatie vragen stellen. Daarop volgend ga je daar dieper op en uiteindelijk bespreek je dat plenair. De elementen die je ziet terugkomen vormen de kern van het merk en vervolgens verbind je de kernelementen met het merk.

Werkvorm 4. Hoe haal ik deelnemers uit hun vicieuze cirkel?

Wil je graag deelnemers out of the box laten denken? Dan moet je denken aan de werkvorm Advocaat van de Duivel. Deze werkvormen helpt deelnemers een complex vraagstuk op allerlei rare / vreemde manieren te bekijken. Wat zorgt dat deelnemers buiten hun diepgewortelde patronen kijken. Deze werkvorm bestaat uit twee stappen. In stap 1 probeer je het probleem extreem veel erger te maken. Stap 2 gebruik je om de negatieve factoren die het probleem verergerd hebben, om te draaien tot iets positiefs.

Werkvorm 5. Hoe creëer ik overzicht in alle creatieve ideeën?

Dit is een creatieve techniek om informatie inzichtelijk te krijgen. Deze werkvorm heet mindmappen.  Met deze werkvorm krijg je vanuit een centraal thema aftakkingen maken met sleutelwoorden, kleuren en thema’s.  Deze werkvorm spreekt visueel aan wat veel prettiger werkt voor ons brein. Doordat alle aspecten gezamenlijk worden weergegeven is het makkelijker om verbanden te leggen en het totaaloverzicht te bewaren.

Werkvorm 6. Hoe kan ik gebruiken maken van het toeval?

Op iets komen wat orgineel is? Ga daar naar opzoek met de werkvorm Serendipiteit. Je gaat op zoek naar originaliteit, waarbij je met je team probeert het toeval uit te lokken.

De werkvorm is verdeeld in twee stappen. Eerst, ga je dingen opnoemen die iets te maken hebben met het vraagstuk wat je wilt oplossen, dit kan zo random mogelijk zijn. Het maakt dus niet uit hoe gek het is, alles is goed. Daarna moet je de uitkomst van de oplossingen vertalen naar het vraagstuk. Met die oplossingen ga je relaties maken, die relaties zorgen er voor dat je per toeval nieuwe dingen kan ontdekken.

Werkvorm 7. Hoe kan ik keuzes maken in creatieve ideeën?

Keuzes, keuzes en keuzes. Het is erg lastig maar de werkvorm Keuzematrix helpt met het kiezen van de meest belovende ideeën. De belangrijkste criteria worden afgesproken en worden horizontaal opgeschreven. De ideeën worden in verticaal geplaatst en vervolgens wordt er per idee een cijfer gegeven per afspraak. Aan het eind zie je het idee dat het hoogste heeft gescoord. Deze werkvorm werkt het best met 40+ ideeën.

Ruimte voor creativiteit en vooruitgang in de Strategiefabriek

Op de Strategiefabriek zijn elke dag teams aan het werk met de meest creatieve werkvormen. Wij denken met de facilitators mee om de fysieke omgeving en faciliteiten zo in te richten dat je team zich kan richten op het boeken van de meest fantastische resultaten. We zijn benieuwd welke werkvormen jouw favoriet zijn!